ပဲခူးၿမိဳ႕လယ္ေကာင္မွာ ကေလးစစ္သားေတြ စုေဆာင္း

VOA 23 January 2010
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းမႈ၊ အဓမၼ လုပ္အားေပး ေစခုိင္းမႈလုိမ်ဳိး အေျခအေနေတြကို ေလ့လာ အကဲျဖတ္ဖို႔ ILO ကမၻာ့အလုပ္သမား အဖြဲ႔ရဲ႕ အမႈေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရာက္ရွိေနခ်ိန္မွာပဲ အသက္မျပည့္တဲ့ ကေလးငယ္ေတြကုိ စစ္တပ္ထဲစုေဆာင္းတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြ ကလည္း ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာေသးခင္တုန္းက ပဲခူးၿမိဳ႕ အထက ၃ ေက်ာင္းက ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ ဆယ္တန္းေက်ာင္းသား တဦးျဖစ္တဲ့ ေမာင္ေ၀ဦးခ်ဳိ ကုိ တပ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းခဲ့လို႔ အခုအခါ မိ သားစုက ရန္ကုန္အေျခစုိက္ ILO ႐ုံးကို တုိင္ၾကားဖို႔ လုပ္ေနပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို မေအးေအးမာက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ပဲခူးၿမိဳ႕ ဇုိင္းဂႏုိင္းေတာင္ပုိင္း ပုလဲလမ္းမွာ ေနထုိင္ေနတဲ့ ဆယ္တန္းေက်ာင္းသား ေမာင္ေ၀ဦးခ်ဳိကုိ ခမ ရ ၂၁၂ က တပ္သားက ဇန္န၀ါရီလ ၁၄ ရက္ေန႔က စစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းသြားခဲ့ပုံကို မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚႏြယ္ႏြယ္က အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

“က်မ ညေန အလုပ္ကျပန္လာေတာ့ က်မရဲ႕ အမေတြဆီ ဖုန္းဆက္ေတာ့ ဖုန္းဆက္တယ္တဲ့၊ နင့္သား စစ္ထဲ၀င္သြားၿပီလို႔ ေျပာတယ္တဲ့၊ မနက္ကတဲ့ ဆုိေတာ့ ဒုကၡပဲဆုိၿပီး စုေဆာင္းေရးကို က်မ ညဘက္ႀကီး သြားတယ္။ သြားေတာ့ မနက္ ၉ နာရီခြဲေလာက္က ဒီကေလးလာသြားတယ္တဲ့။ တပ္သားတေယာက္နဲ႔ လာသြားတယ္တဲ့၊ အဲဒါနဲ႔ သူတို႔ အရပ္တုိင္းလုိက္တယ္။
“ၿပီးေတာ့ ၈ တန္းတုန္းက ေက်ာင္းသားကတ္ကေလး၊ အဲဒီတုန္းက ကေလး႐ုပ္ေလးနဲ႔ေပါ့၊ အသက္ကို လည္း သူတို႔ ၾကည့္လုိက္တယ္တဲ့။ ၾကည့္လုိက္ေတာ့ သူတို႔က ငယ္တယ္ဆုိၿပီး ျပန္လႊတ္လုိက္တယ္ တဲ့။ အဲဒါနဲ႔ တပ္သားက သူတုိ႔ ၂၁၂ တပ္ထဲမွာပဲ ေမြးထားေတာ့မယ္ဆုိၿပီး လည္ပင္းဖက္ၿပီး ေခၚသြားပါ တယ္တဲ့။ အဲဒီ တပ္သားရဲ႕ ပုံပန္းသဏၭာန္ကုိ တပ္ၾကပ္ႀကီး မုိးသူက သိပါတယ္တဲ့။ နာမည္ေတာ့ မေမး ထားလိုက္မိဘူး တဲ့။”

ပဲခူးၿမိဳ႕အေျခစုိက္ တပ္မ ၇၇ ကုိလည္း သားျဖစ္သူ အသက္မျပည့္ဘဲ စစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းခံရမႈကို အေၾကာင္းၾကား တုိင္ၾကားခဲ့ေပမဲ့ ဘာမွ ထူးျခားမလာဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။ ပဲခူးၿမိဳ႕ စုေဆာင္းေရးကလည္း ရွာေပးမယ္လို႔ ဆုိေပမဲ့ ၂၀ ရက္ေန႔အထိ ဘာမွ ထူးျခားမလာခဲ့ဘူးဆုိၿပီး မိခင္ျဖစ္သူက ေျပာျပပါတယ္။ ဒီ့ေနာက္ ဒညင္းကုန္း စုေဆာင္းေရးတပ္ကို သြားရွာခြင့္ ေပးခဲ့ေပမဲ့ သားျဖစ္သူကို ဘယ္လုိမွ ရွာမ ေတြ႔ေတာ့ဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။
သူမအေနနဲ႔ အသက္မျပည့္ေသးတဲ့ သားျဖစ္သူကို ျပန္ေတြ႕လိုတဲ့ ဆႏၵေတြနဲ႔ ရွာေဖြေနခ်ိန္မွာ အာဏာ ပုိင္ေတြဘက္က တျခား အဖြဲ႔အစည္းေတြကို အေၾကာင္းမၾကားဖို႔၊ မီဒီယာေတြနဲ႔ မဆက္သြယ္ဖို႔ေတြကုိ ေျပာဆုိခဲ့တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ မိခင္ျဖစ္သူက ပဲခူးၿမိဳ႕က ေရွ႕ေနႀကီး ဦးေအးျမင့္ထံ သြားေရာက္ၿပီး သားျဖစ္သူ ျပန္ရရွိေရး ILO ကုိ အေၾကာင္းၾကားေပးဖုိ႔ ေမတၱာရပ္ခံ ခဲ့ပါတယ္။
မိခင္ျဖစ္သူအေနနဲ႔ သားျဖစ္သူကို စစ္တပ္က စုေဆာင္းျခင္းဟာ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးကုိ အ ၫြန္႔ခ်ဳိးလုိက္သလုိ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အာဏာပုိင္ေတြဘက္က ကိုယ္ခ်င္းစာၾကဖုိ႔လည္း အခုလို ေျပာသြား ပါတယ္။

“အဲဒါနဲ႔ က်ေနာ္က လုပ္သင့္တဲ့ဟာ လုပ္ရမွာပဲလို႔။ အခုဥစၥာ က်ေနာ္ ဗိုလ္ႀကီးတုိ႔ကို အခ်ိန္ေပးထားၿပီးၿပီ လို႔၊ သားေလးကလည္း တျဖည္းျဖည္း အခ်ိန္နီးကပ္လာတဲ့အတြက္ သူတို႔ မီဒီယာကို မတုိင္ပါနဲ႔လုိ႔ ေျပာထားတဲ့အတြက္ က်မ သူတုိ႔ကုိလည္း chance ေပးထားၿပီးၿပီ။ ဒီၾကားထဲမွာ က်မရဲ႕ ဆႏၵေလးကို ဘာမွ ျဖည့္မေပးႏုိင္တဲ့အတြက္ က်မ မိခင္တေယာက္ရဲ႕ ခံစားခ်က္ေတြနဲ႔ စားလုိ႔လည္း မ၀င္၊ အိပ္လုိ႔ လည္း မေပ်ာ္ဘူး။ သားသမီးခ်င္း ကုိယ္ခ်င္းမစာဘဲ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ က်မ မခံစားႏုိင္ေတာ့ ဘူး။
“အခု က်မသားေလးကလည္း အမွတ္ ၃ အထကမွာ ပညာသင္ေနတဲ့ ကေလးလည္းျဖစ္တဲ့အျပင္ ပညာ ေရးလည္း ေကာင္းပါတယ္။ က်မသားေလးက အလုံးအဖန္ေလးလည္း ေကာင္းတယ္၊ အားကစား လႈပ္ ရွားမႈအတြက္ ႂကြက္သားေလးေတြ၊ ရင္အုပ္ေမာက္တာေလးေတြ၊ အရပ္အေမာင္းေလးလည္း ရွိတယ္။ အဲဒီအတြက္ က်မ သူတို႔တပ္ထဲပဲ သြင္းမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီလုိအေျခအေနမ်ဳိးနဲ႔ က်မသားေလးရဲ႕ အၫြန္႔ကို က်မ အခ်ဳိးမခံႏုိင္ဘူး။”

ေမာင္ေ၀ဦးခ်ဳိ စစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းခံရခ်ိန္မွာပဲ ILO ရဲ႕ အမႈေဆာင္ ဒါ႐ုိက္တာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရာက္ရွိေနခ်ိန္နဲ႔ တုိက္ဆုိင္ေနတာမို႔ သူနဲ႔လည္း ေရွ႕ေနႀကီး ဦးေအးျမင့္က ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ ရွိေနပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေထာက္အထားေတြနဲ႔ တင္ျပသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေရွ႕ေနႀကီး ဦးေအးျမင့္ ကလည္း ေျပာသြားပါတယ္။
“ဒါကေတာ့ တပ္ထဲမွာ မေရာက္ပါဘူး။ ရွာေတာ့ အရွာခံတာပဲ။ ၿပီးရင္ ဒီလိုပဲ မရွိဘူး၊ မေတြ႕ဘူးနဲ႔ပဲ ေျပာလႊတ္လုိက္တဲ့ကိစၥ။ ဒီ ေမာင္ေ၀ဦးခ်ဳိကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ILO ႐ုံးကို အမီတင္မယ္။ စေနေန႔မွာ အမႈ ေဆာင္ ဒါ႐ုိက္တာနဲ႔ေတြ႕ဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ဖိတ္ထားတဲ့အတြက္ ထိပ္တုိက္ ပူပူေႏြးေႏြး ဒီအေၾကာင္းကို ကေလးဓာတ္ပုံ အေထာက္အထားေတြနဲ႔ တင္ျပမယ္။

“ကေလးစစ္သား မရွိဘူးလုိ႔ သူကသာ ႏုိင္ငံတကာ အလယ္မွာ ျငင္းတယ္။ အခု ILO အမႈေဆာင္ ဒါ႐ုိက္ တာ လာတဲ့အခ်ိန္က်မွ ကေလးစစ္သားေပ်ာက္တယ္။ အရင္တုန္းက ေတာေနလူတန္းစားနဲ႔ အလုပ္သ မား လူတန္းစား၊ အေျခနိမ့္ေနတဲ့ လူေတြရဲ႕ သားသမီးေတြ ေက်ာင္းတက္ေနတာ အဆြဲခံရတယ္။ အခု ပဲခူးၿမိဳ႕လယ္ေကာင္ႀကီး၊ အမွတ္ ၃ ဆုိတာ တျပည္လုံး Top Ten ၀င္ေနတဲ့ ေက်ာင္း၊ အဲဒီမွာတက္ေန တဲ့ ေက်ာင္းသားတေယာက္ကုိ စစ္သားက အသက္မျပည့္ဘဲနဲ႔ စစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းသြားတာ မိခင္ ဘယ္ေလာက္ ရင္က်ဳိးၿပီလဲ။”
ပဲခူးတုိင္းမွာေတာ့ ကေလးစစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းခံရတဲ့အခါ တုိင္ၾကားဖို႔ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးေအးျမင့္ ရွိ ေနတဲ့အတြက္ သတင္းေတြ ဆက္တုိက္ၾကားေနရသလို ဦးေအးျမင့္ ဦးေဆာင္တဲ့ လမ္းျပၾကယ္အဖြဲ႔ကို တုိင္ၾကားတဲ့ ကေလးဦးေရဟာ ၁၂၁ ဦး ရွိသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ သတင္းမၾကားေပမဲ့ ကေလးေတြ စစ္ သားအျဖစ္ စုေဆာင္းခံရမႈေတြဟာ တုိင္းနဲ႔ျပည္နယ္ ေနရာအႏွံ႔မွာ အမ်ားအျပား ျဖစ္ေပၚေနဆဲ ျဖစ္ပါ တယ္။

Photo by:
http://www.irrawaddy.org/highlight.php?art_id=15522
http://ibnlive.in.com/news/army-buys-and-trains-kids-to-fight-for-myanmar/51593-2.html
http://aso.gov.au/titles/documentaries/child-soldiers/
http://www.freeburmarangers.org/Reports/2009/20090523.html
Burma's Child Soldiers (VOA Burmese)
...