AIDS ေရာဂါ ကူးစက္ပ်ံႏွံမႈေတြမွာ ေၾကကဲြစရာ အေကာင္းဆံုး အေျခအေနကေတာ့ ေရာဂါပိုးရိွတဲ့ မိခင္ ျဖစ္သူကတဆင့္ ကေလးငယ္ဆီကို ကူးစက္မႈပါ။ ၀င္ေငြနည္းပါး ဆင္းရဲတဲ့ တိုင္း ျပည္ေတြမွာ HIV ေရာဂါပိုးကို ကေလးငယ္ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး မိခင္ ေတြကတဆင့္ ကူးစက္ခံရပါတယ္။ မီးဖြားစဥ္ကတည္းက ကူး စက္ခံရမႈ ရိွတတ္သလို၊ မိခင္ႏို႔တိုက္ေကၽြးရင္းနဲ႔ ကူးစက္ခံရ တာမ်ဳိးေတြလည္း ရိွပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ကေလးငယ္ေတြကို မိခင္ႏို႔တိုက္ေကၽြးမႈဟာ က်န္းမာေရးအရ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုး ျဖစ္သလို အကုန္အက် အသက္သာဆံုး နည္းလမ္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မိခင္နဲ႔ ကေလးငယ္အၾကား ေမတၱတရားနဲ႔ ေႏြးေထြးမႈ ထိစပ္ခြင့္ရတဲ့ အခ်ိန္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ HIV ပိုး ကူးစက္ခံရတဲ့ မိခင္ျဖစ္သူေတြ အတြက္ေတာ့ ေသြးကျဖစ္တဲ့ ႏို႔ကတဆင့္ ေရာဂါပိုး ကေလးဆီကို ကူးစက္သြားမွာ စိုးရိမ္ရတဲ့ အေျခအ ေနပါ။
ဆရာ၀န္ေတြဟာ HIV ေရာဂါပိုးရိွတဲ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ေတြကို AZT ေရာဂါပိုးသတ္ေဆး တိုက္ ေကၽြးေလ့ရိွပါတယ္။ ဒါဟာမီးဖြားစဥ္အတြင္း ေရာဂါပိုး ကေလးငယ္ဆီကုိ ကူးစက္သြားႏိုင္ေခ် အခြင့္အ လမ္း နည္းသြားေစပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အာဖရိကတိုက္မွာေတာ့ ကေလးငယ္သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး မိခင္ေတြက တဆင့္ ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံေနရတုန္းပါ။
HIV ပိုးကူးစက္ခံရသူ မိခင္အေနနဲ႔ ကေလးကို မိခင္ႏို႔ စိတ္ခ်လက္ခ် တိုက္ေကၽြးႏိုင္ေအာင္ ေဆးသုေတ သီေတြ ေလ့လာစူးစမ္းေနၾကပါတယ္။ ေလ့လာခ်က္သစ္ တရပ္မွာေတာ့ မိခင္ႏို႔တိုကေကၽြးေနခ်ိန္ က ေလးငယ္ကို Neviropine ေရာဂါပိုးသတ္ေဆး တိုက္ေေကၽြးတာဟာ ေရာဂါမကူးစက္ေအာင္ ထိေရာက္ တဲ့ နည္းလမ္း ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရိွခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္းနဲ႔အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေရာ HIV ေရာဂါပိုးရိွတဲ့ မိခင္ေတြကတဆင့္ ကေလးေတြကို ေရာဂါ မကူးေအာင္ ဘာေတြမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနသလဲဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာ၀န္မ်ားအသင္းက ေဒါက္တာ ျမင့္ေဇာ္ နဲ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၿပီး၊ ဒီအပတ္ က်န္းမာေရးအစီအစဥ္မွာ တင္ဆက္ထားပါတယ္။
ခ်ားဗန္တယ္ေဟာစ့္ (ေျမာက္ကိုရိုလိုင္းနား တကၠသိုလ္) က HIV ဆုိင္ရာ သုေတသီ ကခုလို ေျပာျပပါ တယ္။ တစ္ႏွစ္ကို ေမြးကင္းစကေလးငယ္ ေလးသိန္းႏွစ္ေသာင္း HIV ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံေနရတယ္ဆို တာ သိထားပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္ေလးကို စိတ္ပ်က္စရာပါ။ ကေလးငယ္ေတြမွာျဖစ္တဲ့ HIV ဟာ ေဆး ပညာဆိုင္ရာ အေရးေပၚအေျခအေန တရပ္ပါ အဲဒီထဲက အဲဒီထဲက ကေလးငယ္ တ၀က္က တႏွစ္ အ တြင္း ေသဆံုးသြားၾကပါတယ္။ တျခား တဖက္မွာလည္း ကေလးေတြကို ႏို႔ဘူးတိုက္တဲ့ ကိစၥဟာ ေကာင္းတဲ့ ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။ ေငြေၾကးအကုန္အက်မ်ားတာ၊ မတတ္ႏိုင္တာ ရွိသလိုပဲ ၀မ္းပ်က္၀မ္း ေလ်ာတာ ေတြျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဖရိကတိုက္ “ဘာလာ၀ီ” ႏိုင္ငံမွာ ကေလးငယ္ေတြကို ART ေဆး တိုက္ေကၽြးျခင္းအားျဖင့္ ဘယ္ေလာက္ထိ ထိေရာက္မႈ ရွိတယ္ဆိုတာကို ေလ့လာခဲ့ၾကပါ တယ္။
က်ေနာ္တို႔ စမ္းသပ္တဲ့ေနရာမွာ အုပ္စုသံုးစုကြဲပါတယ္ တစုမွာ ေမြးဖြားၿပီးတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြကို က ေလး ႏို႔တိုက္ခ်ိန္ကာလ ၂၈ပတ္ၾကာ ART ေဆးကို မျပတ္ သံုးစြဲေစပါတယ္။ ေနာက္တအုပ္စုကိုေတာ့ မီးဖြားၿပီးစ ကေလးငယ္ေတြကို ၂၈ပတ္ၾကာ “နီပါရပင္း” ေရာဂါပိုးသတ္ေဆးကို ေန႔စဥ္တိုက္ေကၽြး ေစပါ တယ္။ တတိယ အုပ္စုမွာေတာ့ ကေလးငယ္နဲ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြကို အေသအခ်ာ ၾကပ္မတ္ထားပါတယ္။ မိခင္ေတြကို မီးဖြားဖို႔ ဗိုက္နာေနစဥ္အတြင္းမွာ AZT ေဆး တိုက္ေကၽြး ထားသလိုပဲ ကေလးေတြ မီးဖြား ၿပီးတဲ့ ၇ ရက္ အတြင္းမွာ “နီပါရပင္း” တိုုက္ေကၽြးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီရလဒ္ကို က်ေနာ္တို႔ စိတ္၀င္တ စား ေစာင့္ၾကည့္ၾကပါတယ္။
“နီပါရပင္း”ေဆး ေန႔စဥ္တိုက္ေကၽြးတဲ့ ကေလးေတြကို ၾကည့္ေတာ့ ေရာဂါ ကူးစက္မႈႏႈန္းဟာ အေတာ္ ႀကီးကို ေလ်ာ့နည္းေနတာ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ ပံုမွန္ေစာင့္ေရွာက္ေပးေနတဲ့ အဆင့္မွာတုန္းက ကူးစက္ခံရမႈႏႈန္း က်ဆင္းမႈက ၆.၄ ရာခိုင္ႏႈန္းကေန ဒီစမ္းသပ္မႈက ၁.၈ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ကူးစက္မႈက က်ဆင္းသြားပါတယ္။ မိခင္ေတြကို ေဆးတိုက္ေကၽြးတဲ့ ကေလးေတြမွာေတာ့ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ကူးစက္ခံရ ပါတယ္။ မိခင္ေတြကို ART ေဆးတိုက္ေကၽြးတဲ့ ေလ့လာမႈမွာေတာ့ အေျခအေနေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔၊ တျခား ေဘးဥပါဒ္ရွိ မရွိနဲ႔ ေသြးအားနည္းမႈ ရွိ မရွိဆိုတာေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ ဓါတ္ခြဲ စမ္းသပ္ခန္းေတြ လုိအပ္ၿပီးေတာ့ ဒီအတြက္ အကုန္အက်မ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္းပဲ ကေလးငယ္ေတြကို “နီပါရပင္း” တိုက္ေကၽြးတာဟာ ပိုၿပီးေတာ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ နည္းလမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ “ခ်ားဗန္တယ္ေဟာစ့္” ေျပာသြားတာပါ။
ခုနည္းဟာ “ခ်ားဗန္တယ္ေဟာစ့္” ေျပာသလိုပဲ အကုန္အက် သက္သာတာေၾကာင့္ ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ မွာ အသံုးတည့္တဲ့ နည္းလမ္းျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ HIV ရွိတဲ့ မိခင္ကတဆင့္ ကေလးငယ္ ကို ေရာဂါကူးစက္ခံရမႈ က်ဆင္းေအာင္ ပံုမွန္နည္းလမ္းျဖစ္တဲ့ မိခင္ကို ေဆးတိုက္ေကၽြးတာပဲ အသံုးမ်ား ပါေသးတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ေဆာင္ရြက္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာ၀န္မ်ား အသင္းက ေဒါက္တာ ျမင့္ေဇာ္က ခုလိုေျပာျပပါတယ္။
“အိတ္ခ်္အိုင္ဗီြ ပိုးရွိေနတဲ့ မိခင္ကေန ေမြးလာမယ့္ ကေလးကို ကူးစက္ႏႈန္း ေလ်ာ့နည္းဖို႔က ေဆးက တမ်ဳိးတည္း တိုက္ရပါတယ္။ ေဆးက တမ်ဳိးတည္း တိုက္တယ္ဆိုတာ ေမြးခါနီးမွ တိုက္ရတာပါ။ က ေလးကိုလည္း ေမြးၿပီး တႀကိမ္ပဲ တိုက္ရပါတယ္။ အဲဒါက ျပႆနာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေဆးေတြက ေပၚလာေတာ့ ေဆးေပါင္းေတြေပါ့ ေဆးေပါင္းေတြ စတိုက္တယ္။ “ပလိုတိုေကာ ေအ” ဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ ၂၈ ပတ္တည္းက ကေလးအေမကို စတိုက္တာေပါ့။ အဲဒါေတြက က်ေနာ္တို႔ စီမံခ်က္ထဲမွာ ပါလာၿပီ။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္မွာ ႐ိုး႐ိုးေမြးရင္ ကူးစက္ႏႈန္းက ပိုမ်ားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ကူးစက္ႏႈန္းကို က်ေနာ္တို႔ ေလ်ာ့နည္းသြားေအာင္ ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဗိုက္ခြဲေမြးခ်င္တဲ့ HIV နဲ႔ ေနထိုင္တဲ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေတြ ရွိရင္လည္း က်ေနာ္တုိ႔က ကုန္က်မယ့္ ကုန္က်စရိတ္ေတြကို၊ က်ေနာ္ တို႔က ဘာေတြလုိအပ္မယ္။ ေဆး၀ါးပစၥည္း ဘာေတြ လိုအပ္မယ္ အဲဒါေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔က အ ကုန္ေထာက္ပံ့ေပးပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဗိုက္ခြဲၿပီးလို႔ သားေၾကာျဖတ္မယ္ ဆိုရင္လည္း သားေၾကာျဖတ္ မယ့္ ကုန္က်စရိတ္္ေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔က တာ၀န္ယူေပးပါတယ္။” ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာ၀န္မ်ား အ သင္းက ေဒါက္တာ ျမင့္ေဇာ္ ေျပာသြားတာပါ။
ဒါေပမဲ့လည္း “ခ်ားဗန္တယ္ေဟာစ့္” တို႔ေလ့လာထားတဲ့ ကုသနည္းမွာ ျပႆနာ တရပ္ရွိပါတယ္။ အဲဒါ ကေတာ့ ၂၈ ပတ္ၾကာ ကေလးေတြကို ႏို႔ျဖတ္လိုက္ေတာ့ ကေလးေတြက ခံႏိုင္ရည္မရွိပဲ ၀မ္းပ်က္၊ ၀မ္း ေလ်ာျဖစ္ၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီလို မျဖတ္ပဲနဲ႔ ၂၈ပတ္ေက်ာ္ၾကာတဲ့အထိ ေဆးကို ဆက္လက္ တိုက္ေကၽြး သင့္ပါတယ္လို႔ “ခ်ားဗန္တယ္ေဟာစ့္” ကေျပာပါတယ္။ ကေလးငယ္ေတြကို မိခင္ႏို႔နဲ႔အတူ ေဆးတိုက္ေကၽြးတာဟာ ပိုၿပီးေတာ့ ထိေရာက္တယ္ဆိုတဲ့ ေလ့လာခ်က္ ရလဒ္ဟာ HIV နဲ႔ေနထိုင္သူ မိခင္ေတြ အတြက္ေတာ့ မိခင္ေမတၱာလို႔ တင္စားေလ့ရွိတဲ့ မိခင္ႏို႔ကိုပိုၿပီးေတာ့ ေဘးကင္းကင္းနဲ႔ က ေလးငယ္ေတြကို တိုက္ေကၽြးခြင့္ရဖို႔ သတင္းေကာင္းျဖစ္ပါတယ္။
http://him.civiblog.org မွ ကူးယူေဖၚျပပါသည္။
http://www.voanews.com/ ...
အလွမ်း
4 years ago
0 comments:
Post a Comment