ကြ်ႏု္ပ္ခ်စ္ျမတ္ႏုိးေသာ ပုဂၢိဳလ္တဦး အထက္တန္း (စာစီစာကံုး-ပထမဆု)

ႏုိင္ငံတိုင္းႏုိင္ငံတုိင္းမွာ အလြန္အေရးပါအရာေရာက္ၿပီး ႀကီး ျမတ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားရွိၾကသလို လူတိုင္းလူ တုိင္းခ်စ္ျမတ္ႏုိ္း ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားလည္းရွိၾကပါသည္။ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကြ်ႏ္ုပ္၏ခ်စ္ျမတ္ႏုိ္း ေသာ ပုဂၢိဳလ္တဦးမွာ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရွိ လူတိုင္းကိုခ်စ္တတ္ၿပီး ရဲေဘာ္ရဲဘက္စိတ္အျပည့္ရွိကာ ႏုိင္ငံခ်စ္စိတ္ရွိေသာ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ ႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဆို တာက ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႀကီးျမတ္ေသာသမိုင္းကို ေမြး ဖြားခဲ့သူတေယာက္ျဖစ္တယ္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ႏွစ္ ေပါင္းတရာ၀န္းက်င္ေလာက္ သူ႔ကြ်န္ဘ၀ေရာက္ခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာျပည္ကို လြတ္လပ္ေရရေအာင္ ႀကိဳးပမ္း ခဲ့သူျဖစ္တယ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႀကီးျမတ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ဟု ေျပာလွ်င္မွားမည္မဟုတ္ေပ။

ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ ႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရဖခင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ျမန္မာႏုိင္ငံ အညာေဒသရွိ နက္ေမာက္ ၿမိဳ႕ကေလး၌ ၁၉၁၅ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ဖြားျမင္ပါသည္။ မႏၱေလးၿမိဳ႕ေတာ္ရွိ ျမန္မာဘု ရင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရစနစ္ကို ပ်က္သုန္းေစၿပီး ျမန္မာတႏုိင္ငံလံုး ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလက္ေအာက္သို႔ က် ဆင္းေစခဲ့ေသာ တတိယ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္ပြဲအၿပီး ႏွစ္ေပါင္း(၃၀)အၾကာတြင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း၏ ေမြးမိခင္ ေဒၚစု၏ ဦးေလးေတာ္သူသည္ ၿဗိတိသွ်တို႔ကို ေရွးဦးစြာ ေတာ္လွန္ဆန္႔က်င္ခဲ့ ေသာ ျမန္မာအုပ္စုတစုကို ေခါင္းေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ေနာက္ဆံုး၌ “ဗိုလ္လေရာင္”ေခၚ “ဦးမင္းေရာင္”အား ၿဗိတိသွ်တို႔က ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္လို္က္ပါသည္။ “ကုလားတို႔ ကြ်န္မခံ” ဟူေသာ စိတ္ထားရွိခဲ့သည့္ ထုိ ရဲရဲေတာက္ မ်ဳိးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးကား ေအာင္ဆန္းမိသားစုႏွင့္ နယ္သူနယ္သားမ်ား ဂုဏ္ယူစံထား အားက် ဖြယ္ရာ ျဖစ္လာပါသည္။

ကြ်ႏ္ုပ္တို႔၏ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ငယ္ငယ္ကတည္းက ဦးေလး၏ေသြး ပါခဲ့ သည္ဟု ေျပာရေပမည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဟန္ေဆာင္မႈကိုလည္းမုန္းတီးသူျဖစ္တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဟာ သူမ်ားနဲ႔မတူေအာင္ အေတြးအေခၚအမူအက်င့္ရွိသူတေယာက္လည္းျဖစ္တယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေျပာရလွ်င္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေက်ာင္းသားဘ၀ကတြင္ ေက်ာင္းသားတေယာက္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကိုထုိးခဲ့ သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ျပန္မထုိးခဲ့ပါ။ ဘာေၾကာင့္ျပန္မထုိးခဲ့လဲဟု သူ႔ သူငယ္ခ်င္း၏ အေမးကိုျပန္ လည္ေျဖၾကားခဲ့သည္မွာ အလြန္ပင္အံ့ၾသစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ “လုပ္ရဲတာသတၱိမ ဟုတ္ဘူး ခံရဲတာ သတၱိ” ဆိုတဲ့စကားက သူမ်ားႏွင့္မတူေသာ အေတြးအေခၚရွိသူတေယာက္ျဖစ္သည္ မွာ အေတာ္ေလးပင္ထင္ရွားေနပါသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ သူ႔ရဲ႕ေမြးရာပါ ဗီဇအတိုင္း ဆင္းရဲသား၊လူလတ္တန္းစား ျပည္သူလူထုအေပၚ တြင္ ေခါင္းပုံျဖတ္အျမတ္ႀကီးစားလုပ္တာကိုလည္း မႀကိဳက္သူတေယာက္ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ကြ်ႏ္ုပ္ တို႔ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ျပည္သူအတြက္ဆိုရင္ ဘာကိုမွမေထာက္ထားပဲ ျပတ္သားတဲ့ လူတေယာက္လည္းျဖစ္တယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ ကိုးလလြယ္ ဆယ္လဖြားေမြးသ မိခင္ ေဒၚစုသည္ ဆင္းရဲသားလူလတ္တန္းစားေတြကို စာခ်ဳပ္ႏွင့္ ေငြေခ်းသည္။ ထုိအရာကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္က မႀကိဳက္ ဆင္းရဲသားျပည္သူေတြအေပၚ ေခါင္းပံုျဖတ္သည္ကို မခံႏိုင္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕စိတ္ဓါတ္ဟာ သူ၏ အေမ ေဒၚစု၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ စာခ်ဳပ္မ်ားကို မီး႐ိႈ႕ပစ္သည္အထိ ဆင္းရဲသား လူလတ္တန္းစား ျပည္ သူေတြအေပၚမွာထားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ စိတ္ဓါတ္ဟာ ေလးစားဂုဏ္ယူစရာ ေကာင္းေပသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ေမြးရပ္ေျမ နတ္ေမာက္တြင္ အဂၤလိပ္စာသင္ၾကားေပးျခင္းမရွိတဲ့အတြက္ လို အပ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ အဂၤလိပ္စာကို သင္ယူရန္အတြက္ ေရနံေခ်ာင္းတြင္ ဆရာတေယာက္အျဖစ္ အလုပ္ လုပ္ေနေသာ အကိုႀကီး ဦးဘ၀င္း၏ေက်ာင္းတြင္ တက္ေရာက္မည္ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ စိတ္ပိုင္းျဖတ္လုိက္ သည္။ ဦးဘ၀င္း၏ ေစာင့္ေရွာက္မႈေအာက္တြင္ ေနခဲ့ရသည္မွာ ေအာင္ဆန္းအတြက္လြန္စြာမွ ကံ ေကာင္းပါသည္။ဦးဘ၀င္းသည္ ညီငယ္ေလး၏ပညာေရး၊ စား၀တ္ေနေရး၊ အေထြေထြေကာင္းမြန္တိုး တက္ေရးတို႔ကို စည္းကမ္းရွိရွိ ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ အထူးဂ႐ုစိုက္ခဲ့၏။ ညီျဖစ္သူကလည္း ပညာေရးဘက္ တြင္အားေကာင္းေၾကာင္းဆက္လက္ျပသကာ အသက္(၁၅)ႏွစ္ အရြယ္၌ သတၱမတန္း စာေမးပြဲတြင္ ဗုဒၶဘာသာစာသင္ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမ်ား၌ ပထမဆြဲသူမ်ားအား ခ်ီးျမႇင့္ေသာ ဦးေရႊဘို တံဆိပ္ႏွင့္ ပညာသင္ေထာက္ပံ့ေၾကးဆုကို ရရွိခဲ့သည္အထိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဟာ ငယ္စဥ္အခါမွာ ပညာကိုတန္ ဖိုးထားရွာသူတေယာက္အျဖစ္ သိသာထင္ရွားေနပါသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို အမ်ဳိးသားေက်ာင္း၏ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓါတ္မ်ားႏွင့္ သူ၏ေမြးရာပါစိတ္ဓါတ္မ်ားက သူ႔ ဘ၀အတြက္ အေကာင္းဆံုးလမ္းညႊန္ေပးခဲ့သည္ဟု ထင္ရေလာက္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဟာ အမ်ဳိးသား ေက်ာင္း၌ ေန႔စဥ္အတြင္း ႏုိင္ငံေရးေလာက၌ နာမည္ႀကီးေသာ ပုဂိၢဳလ္မ်ား၏ မိန္႔ခြန္းမ်ားကို စိတ္၀င္စား လာၿပီး စကားရည္လုပြဲမ်ားတြင္လည္း ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲခဲ့၏။ သူ၏ေဟာပံုေျပာပံုမွာ အားတက္စရာမဟုတ္ ေသာ္လည္း ကိုင္တြယ္ရမည့္ အေၾကာင္းအရာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေသခ်ာေစ့စပ္စြာ ျပင္ဆင္ထားျခင္း ယံု ၾကည္ခ်က္ အျပည့္အ၀ရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အေဟာေကာင္း အေျပာေကာင္းဟူ၍ နာမည္ရခဲ့၏။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သူ႔ကြ်န္ဘ၀မွလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ႀကိဳး ပမ္းခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈကို ဦးေဆာင္ခဲ့သူတဦးျဖစ္တယ္။ ၁၉၃၂ ခုႏွစ္တြင္ တကၠသိုလ္၀င္ခြင့္ စာေမးပြဲ၌ ျမန္မာစာ ပါဠိပါဘာသာဂုဏ္ထူးမ်ားျဖင့္“ေအ”အဆင့္မွ ေအာင္ျမင္ကာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ သို႔ ပညာဆက္သင္ရန္ေရာက္သြားပါသည္။ ေအာင္ဆန္း ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သို႔ေရာက္လာသည့္ႏွစ္ ကား ဆရာစံသူပုန္ကို ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ေခ်မႈန္းကာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေသဒဏ္ေပးခဲ့ၿပီး တႏွစ္ၾကာ ကာလကပင္ျဖစ္သည္။ အသက္(၁၈)ႏွစ္ အရြယ္ႏွင့္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သို႔ေရာက္သြားေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းသည္ အညာသားကေလးပင္ ျဖစ္ပါသည္။ မိမိတို႔ိုကိုယ္မိမိတို႔ လူ႔မလုိင္ဟု အထင္ေရာက္ေန ၾကၿပီး ေၾကာ့ရွင္း၀ံ့ႂကြားစြာ ၀တ္ဆင္ေနထုိင္ၾကေသာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားအသို္င္းအ၀ုိင္း တြင္ မ်က္ႏွာထား႐ႈသိုးသိုးႏွင့္ အ၀တ္အစားပိုသီပတ္သီ၀တ္ဆင္ေသာ ေအာင္ဆန္းသည္ အမ၀င္ဂြင္မ က် ျဖစ္ေန၏။ ထို႔အျပင္ သူ႔ထက္သိမ္ေမြ႔ပါးနပ္ေသာ ေက်ာင္းေနဖက္မ်ား၏ ေ၀ဖန္ေနာက္ေျပာင္မႈကို လည္း ဂ႐ုမစိုက္ေၾကာင္း ေစာစီးစြာေပၚလြင္ေစခဲ့၏။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ေ၀ဖန္ခံရမည္ကို ေၾကာက္ရြံ႕ၿပီး သူလုပ္ကိုင္ရန္ဆံုးျဖတ္ထားေသာ ကိစၥမ်ားကို မလုပ္ဘဲေနမည့္လူမ်ဳိးမဟုတ္ပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ တကၠသိုလ္ေရာက္စ ပထမႏွစ္တြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢမွ စကားရည္လုပြဲတရပ္ က်င္းပပါသည္။ ထုိ စကားရည္လုပြဲအၿပီး၌ ေအာင္ဆန္း သည္ ပရိသတ္အၾကားမွထကာ သူ႔အကို ေအာင္သန္း တင္သြင္းေသာ “ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ႏုိင္ငံေရးမ လုပ္သင့္”ဟူသည့္ အဆိုကို ေထာက္ခံလုိက္ပါသည္။ ဤသည္မွာ မိသားစု ေသြးစည္းေရးသေဘာ ေဆာင္သည့္ အျပဳအမူမဟုတ္ပါ။ ယံုၾကည္ခ်က္အရ လုပ္ေဆာင္လိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္းသည္ အဂၤလိပ္စကားေျပာရာတြင္ အသံထြက္ အမွားမွားအယြင္းယြင္း ကို႔ယို႔ကားရား ေခ်ာေမြ႔ေျပ ျပစ္ျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ သူ႔စကားမ်ားမွာ နားမလည္ႏုိင္သေလာက္ပင္ျဖစ္၏။ သရိသတ္က ေျပာင္ ေလွာင္သေရာ္ေအာ္ဟစ္ၾကသျဖင့္ အကိုျဖစ္သူ အေတာ္ပင္အေနရခက္သြား၏။ ေအာင္ဆန္းကမူ ေၾကာက္ရြံ႕၍ အသံေပ်ာက္သြားျခင္းမရွိ။ ကဲ့ရဲ႕သံမ်ား ျမန္မာစကားႏွင့္သာေျပာရန္ ႐ိုင္း႐ိုင္းစုိင္းစိုင္း ေအာ္ဟစ္သံမ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈကာ အဆင့္အတန္းမမီေသာ သူ႔အဂၤလိပ္စကားကို ပါဠိအသံုးအႏႈန္းမ်ား ျဖင့္ ျဖည့္စြက္၍ သူေျပာလုိရာအားလံုးကို ၿပီးဆံုးေအာင္ ဆက္လက္ေျပာဆိုသြားပါသည္။ ထိုအရာသည္ လည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ေလးစားဂုဏ္ယူထုိက္ေသာ အမူအက်င့္ပင္ျဖစ္ပါသည္။

ကြ်ႏ္ုပ္တို႔၏ လြတ္လပ္ေရး ဖခင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ေနရာအရပ္ေဒသတုိင္းတြင္ နာမည္အ မ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏လြတ္လပ္ေရးကို ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ အျဖစ္လည္းထင္ရွားပါသည္။ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္၏ေမြးနာမည္မွာ ေမာင္ထိန္လင္း၊ ေက်ာင္းပညာေလ့လာ ဆည္းပူးေနသည့္အခ်ိန္တြင္ သခင္ေအင္ ဆန္း(သို႔)ကိုေအာင္ဆန္း အျဖစ္လူသိမ်ားသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးအ တြက္ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ရင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသို႔ ေရာက္သြားသည္အခ်ိန္တြင္ကား တန္လုေရွာ ဆိုသည့္ တ႐ုတ္အမည္ျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးကို လႈပ္ရွားျပန္သည္။ တ႐ုတ္မွ ဂ်ပန္စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆံုၿပီး ဂ်ပန္ ေရာက္သြားသည္အခ်ိန္တြင္ အိုမိုယဆန္ ဆိုသည့္ ဂ်ပန္အမည္ျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးကို ႀကိဳး ပန္းခဲ့ပါသည္။ တဖန္ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ စတင္ဖြဲ႔စည္းေသာအခါတြင္လည္း ဗိုလ္ေတဇ အမည္ျဖင့္ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ဟာ ေရာက္ေလရာအရပ္တိုင္းမွာ နာမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ လႈပ္ရွားခဲ့ေသာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတ ေယာက္ျဖစ္ပါသည္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေသာ္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ႏိုင္ငံကို လြတ္လပ္ေရးရေအာင္ ကိုယ္က်ဳိးကိုမငဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ ေရအတြက္ အရာရာကိုစြန္႔လႊတ္ ကိုယ့္အသက္ကိုေတာင္ မငဲွ႔ညႇာခဲ့ဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရ ေအာင္တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ မသမာသူ ကြ်န္သစၥာ ေဖါက္တို႔၏ လက္ခ်က္ျဖင့္ က်ဆံုးသြားခဲ့ရပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအား စစ္အာဏာရွင္ စစ္ဖိနပ္ေအာက္သို႔ တြန္းပို႔လိုက္သည့္ ကြ်န္သစၥာေဖာက္မ်ားဟု ေျပာလွ်င္လည္း မွားမည္မဟုတ္ေပ။ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔၏ လြတ္လပ္ ေရးဖခင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ၃၂ ႏွစ္ဆိုတဲ့ လူ႔ဘ၀၏ အခ်ိန္ကာလအရ တိုေတာင္းသည့္ အ ခ်ိန္ကာလသာ ေနထုိင္သြားရေသာ္လည္း ကြ်ႏု္ပ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေသာ လြတ္လပ္ ေရး ဖခင္ႀကီးဆိုတာ ျမန္မာျပည္သူ ျပည္သားမ်ား၏ ရင္ထဲတြင္ အစဥ္အၿမဲ ကိန္းေအာင္းေနပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဆိုသည့္ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီး(သို႔)ကြ်ႏ္ုပ္ခ်စ္ျမတ္ႏုိးေသာ ပုဂၢိဳလ္ ႀကီး ဟာလည္း ဘယ္ေတာ့မွ ကြ်န္ေတာ္၏ ရင္ထဲတြင္ ေပ်ာက္ပ်က္မသြားဘူးဆိုတာကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ (၉၄)ႏွစ္ေျမာက္ ေမြးေန႔မွာ ကတိသစၥာျပဳလုိက္ပါသည္။

ေက်ာ္လြင္သိန္း(ဒႆမတန္း)
၁၃ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၂၀၀၉ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေမြးေန႔
ျမန္မာႏုိင္ငံကေလးမ်ားေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ကဗ်ာ စာစီစာကံုး ပန္းခ်ီ ၿပိဳင္ပြဲမွ…
အထက္တန္း (စာစီစာကံုး-ပထမဆု)