ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ၊ ကင္ဆာႏွင့္ CXCR4 ေမာ္လီက်ဴး

မိုးကတဖြဲဖြဲရြာေန၏။
အနက္ေရာင္ စူပါကက္ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ တစီးသည္ လမ္း ၃ဝ တေလွ်ာက္ အေနာက္မွ အေရွ႕သို႔ ေမာင္းႏွင္ေန၏။
ေဒါက္တာ လင္းႏိုင္ထြန္းသည္ ဆိုင္ကယ္ေမာင္းႏွင္ရင္း အေရွ႕အရပ္မွ ျပာလဲ့ညိဳေမွာင္ေသာ ရွမ္းေတာင္တန္းႀကီးကို ေငးၾကည့္ေနမိ၏။
၇၄ လမ္းထိပ္သို႔ ေရာက္ေသာအခါ ေတာင္ဘက္သို႔ ခ်ဳိးေကြ႕လိုက္၏။ မၾကာမီ ဒ႑ာရီ လက္ဖက္ရည္ ဆိုင္ေရွ႕တြင္ ရပ္သြား၏။

ေဒါက္တာလင္းႏိုင္ထြန္းသည္ ဆိုင္ကယ္မွဆင္းကာ ဆိုင္အတြင္း ဝင္သြားရာ ႀကိဳတင္ေရာက္ရွိေနေသာ ေဒါက္တာဝင္းဝင္းျမ၊ ေဒါက္တာ မိုးမိုးခင္၊ ေဒါက္တာ သီတာမိုးၾကည္ႏွင့္ ေဒါက္တာ ဝင္းနီလာတို႔က ဆီး ႀကိဳႏႈတ္ဆက္လိုက္၏။

''လာ၊ ကိုလင္း၊ ထိုင္၊ ဘာေသာက္မလဲ''

''ဖန္ခ်ဳိပဲ မွာလိုက္ကြာ။ ဘာသတင္းထူးေသးလဲ''

''ကိုလင္း ေနာက္ဆံုးထုတ္ ွခငနညခန ဂ်ာနယ္ဖတ္ၿပီးၿပီလား''

''မဖတ္ရေသးဘူး၊ ဘာပါလို႔ လဲ''

''ထူးဆန္းတဲ့ ေမာ္လီက်ဴး တခုအေၾကာင္း ပါတယ္။ ဆရာဦးႏွင္း ေမာင္ဆီက ဂ်ာနယ္ငွားလာတယ္၊ ဆရာဦးႏွင္းေမာင္က ငွား႐ံုတင္ မကဘူး ရွင္းလဲျပလိုက္တယ္''

''ဟုတ္လား၊ ကိုယ့္လဲရွင္းျပ လိုက္ေတာ့''

''ကဲ- ဝင္းကပဲ တာဝန္ယူရွင္း ျပလိုက္ေတာ့''

ေဒါက္တာ လင္းႏိုင္ထြန္းက မံုရြာသားျဖစ္၏။ ေဒါက္တာဝင္းဝင္း ျမကလည္း မံုရြာသူျဖစ္၏။ တနယ္သားခ်င္းျဖစ္၍ ပိုရင္းႏွီးၾက၏။

''ရပါတယ္၊ ရွင္းျပလိုက္ပါ့မယ္။ ဒီေမာ္လီက်ဴးက အေတာ္ထူး ဆန္းတယ္။ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီပိုး ကူးစက္တာနဲ႔ေရာ၊ ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔ေရာ၊ ဆက္စပ္မႈရွိေနတယ္။ ဒီေမာ္လီက်ဴးကို ပညာရွင္ေတြက X-Ray Crystallography နည္းပညာသံုးၿပီး ေလ့ လာခဲ့တယ္''

''ဘယ္က ပညာရွင္ေတြလဲ''

''California က ပညာရွင္ေတြကြ၊ ေမာ္လီက်ဴးနာမည္က CXCR4 တဲ့။ ဒီေမာ္လီက်ဴးကို ေလ့လာရာကေန ေရာဂါကုဖို႔ ေဆးဝါးသစ္ေတြရလာ ႏိုင္တယ္။ လူနာေတြ ေကာင္းက်ဳိးအတြက္ အသုံးဝင္ လာႏိုင္တယ္တဲ့''

''ဟန္က်တာေပါ့ကြာ''

''ဒီ ေမာ္လီက်ဴးက ပ႐ိုတိန္း အုပ္စုတစုထဲမွာ ပါတယ္။ အဲဒီ ပ႐ိုတိန္းအုပ္စုကို G-Protein Cou-pled Receptors လို႔ ေခၚတယ္။ အတို ေကာက္ GPCR လို႔ ေခၚတယ္။ ဒီအုပ္စုက ဆဲလ္ေပၚမွာ ၾသဇာသက္ေရာက္တယ္၊ သူတို႔တာဝန္က ျပင္ပက အခ်က္ျပ လႈံ႕ေဆာ္မႈေတြ ဆဲလ္အတြင္းထဲကို ပို႔ေဆာင္ေပးတာပဲကြ၊ ဒီလို သတၱိရွိတဲ့အတြက္ ဆဲလ္ေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းတာဝန္ အေတာ္မ်ားမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေပးႏုိင္တယ္။ ဥပမာ- ဆဲလ္ႀကီးထြားမႈ၊ ဆဲလ္ပြားမ်ားမႈ၊ ဟိုမုန္းထုတ္ လုပ္မႈ စတဲ့လုပ္ငန္း တာဝန္ေတြေပါ့ကြာ''

''ထူးဆန္းတယ္ေနာ္''

''သဘာဝအေလ်ာက္ CXCR4 ဟာ ကိုယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ကိုလဲ လႈံ႕ေဆာ္တယ္၊ ဆဲလ္လႈပ္ရွားမႈကိုလဲ လႈံ႕ေဆာ္တယ္၊ ဒါက မူလတာဝန္ေပါ့ကြာ။ ဒါေပမယ့္ လႈံ႕ေဆာ္မႈေတြက ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ ေဖာက္ျပန္လာတဲ့အခါ CXCR4 လဲ ေဖာက္ျပန္ လာတယ္။ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ ႀကီးထြားမႈကို အားေပးတယ္။ ကင္ဆာဆဲလ္ ပ်ံ႕ႏံွ႔မႈကိုလဲ အားေပးတယ္''

''ျပင္ပလႈံ႕ေဆာ္မႈက ေဖာက္ျပန္ သြားတာကိုး''

''ဟုတ္တယ္ကြ၊ CXCR4 အေၾကာင္းေလ့လာရတာလဲ မလြယ္ လွဘူး။ ဒီေမာ္လီက်ဴးရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းတည္ ေဆာက္ပံုကိုသိဖို႔ သံုးႏွစ္ၾကာ ႀကိဳး စားအားထုတ္ခဲ့ရတယ္။ ဒီေမာ္လီက်ဴးက ပုံအမ်ဳိးမ်ဳိး ေျပာင္းေနတယ္။ Crystal Form ျဖစ္မွ X-Ray ႐ိုက္လို႔ ရတယ္ဆိုေတာ့ Crystal Form ဘဝ ေရာက္ေအာင္ မနည္းလုပ္ယူရတယ္''

''အေတာ္ႀကိဳးစားရတာပဲေနာ္''

''ေအး၊ ဟုတ္တယ္၊ ဒီေမာ္လီက်ဴးမွာ တည္ေဆာက္ပံု မူကြဲငါးမ်ဳိးေတာင္ ရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေမာ္လီက်ဴး ႏွစ္ခုတြဲေတြ အ ေနနဲ႔ တည္ရွိတာ ေတြ႔ရတယ္။ Closely Linke Pairs ေတြေပါ့ကြာ''

''ေအး၊ ဆက္ပါဦး''

''ဒီသုေတသနကို ဦးေဆာင္တာက Professor Raymond Steven တဲ့ကြ၊ သူက Scripps Research Institute က ပညာရွင္ တဦးပဲ။ သူကေျပာတယ္ GPCR အုပ္စု ဟာ Chemokine လို႔ေခၚတဲ့ ဓာတုျဒပ္ေပါင္း အမ်ဳိးအစားေတြပါပဲတဲ့။ ခုလို CXCR4 ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ ပံုကို သိရေတာ့ GPCR အုပ္စုရဲ႕ အခ်က္ျပ ဆက္သြယ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေျခခံ သေဘာတရားကိုပါ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ပါၿပီတဲ့''

''ဒီ ေတြ႔ရွိခ်က္က အေတာ္ အသံုးဝင္မယ့္ပံုဘဲ''

''ဝင္တာေပါ့ကြာ။ HIV ပိုးေတြ ေသြးျဖဴဥဆဲလ္ထဲဝင္တဲ့အခါ CXCR4 ကို သံုးတာလဲ ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ HIVပိုးမကူးစက္ ေအာင္ လုပ္ႏိုင္မယ့္ ေဆးဝါးေတြ ေပၚလာႏိုင္စရာ ရွိတာေပါ့ကြာ''

''ေအးကြာ၊ အလားအလာ ေကာင္းပဲကြာ''

''ၿပီးေတာ့ ကင္ဆာကိုလဲ ကုႏုိင္ဦးမွာကြ''

''ဝမ္းသာစရာပါပဲကြာ''

''Keith Alcorn ဆိုတာက NAM အဖြဲ႔ကကြ၊ NAM ဆိုတာက ေစတနာ့ဝန္ထမ္းအဖြဲ႔တဖြဲပဲ၊ ဒီအဖြဲ႔က HIV ပိုးကူးစက္ခံ ေနရတဲ့ ေဝဒနာရွင္ကို ေစတနာနဲ႔ကုသေပးတယ္။ သူကေျပာတယ္၊ HIV ပိုးဟာ ဆဲလ္ထဲဝင္ဖို႔ ဝင္ေပါက္မ်ဳိးစံု သံုးစြဲ တယ္တဲ့။ Receptor ေခၚတာေပါ့။ ပထမ ပိုင္းမွာ CCR5 ဆိုတဲ့ ဝင္ေပါက္ကို သံုးတယ္။ ပညာရွင္ေတြက CCR5 ကို အ ေတာ္ေလ့လာခဲ့ၾကတယ္''

''သေဘာက CCR5 ကို ပိတ္ ဆို႔ႏိုင္ဖို႔ ႀကံစည္ၾကတာထင္တယ္''

''ဟုတ္တယ္ကြ၊ CCR5 ကို ပိတ္ထားႏုိင္ရင္ ဗိုင္းရပ္စ္လဲ မဝင္ႏိုင္ ေတာ့ဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဗိုင္းရပ္စ္ကလဲ ဥာဏ္အမ်ား သား၊ တခ်ဳိ႕ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြဟာ CCR5 သံုးရာကေန CXCR4 ကို ေျပာင္းသံုးဖို႔ အလား အလာရွိေနတယ္တဲ့''

''တယ္လဲ ဥာဏ္မ်ားတဲ့ဗိုင္း ရပ္စ္ပဲ''

''ဟုတ္တယ္ကြ၊ ဘာျဖစ္လို႔ ဒီလိုေျပာင္းလဲရာတာလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ပါရဂူေတြလဲ အခုထိ အေျဖရွာလို႔ မရေသးဘူး''

''အေတာ္နက္နဲတဲ့ ပုစၧာပဲေနာ္''

''ေဆးကုမၸဏီ အေတာ္မ်ားမ်ားက CCR-5 Receptor ကို ပိတ္ပင္ထားႏိုင္တဲ့ ေဆးဝါးေတြေဖာ္ထုတ္ ခဲ့ၿပီးၿပီ၊ ဒါကလဲ HIV ကို မ်ဳိးျဖဳတ္ ခ်င္လို႔ပဲ။ ဒီေတာ့ CCR-5 ကိုေရာ၊ CXCR4 ကိုေရာ ႏွစ္မ်ဳိးလံုးပိတ္ထား ႏိုင္မွတန္ကာက်လိမ့္မယ္တဲ့''

''ပါရဂူေတြ ဦးေႏွာက္ေျခာက္ ရမယ့္ကိစၥပဲ''

''တကယ္ကို ေျခာက္ရမွာပဲ။ တဘက္က CXCR4 ဟာ ပံုမွန္ကိုယ္ ခံစြမ္းအားစနစ္အလုပ္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ လဲပါေနေသး တယ္။ အရမ္းပိတ္ပစ္လို႔ လဲမရဘူး။ ဝါးလံုးရွည္နဲ႔ သိမ္းက်ဳံး ႐ိုက္လို႔မရေသးဘူး။ အေသပိတ္ လိုက္ျပန္ရင္လဲ ပံုမွန္လုပ္ ငန္းေတြ ထိခိုက္ကုန္မယ္၊ မလုပ္ျပန္ရင္လဲ ပိုးေတြ ဝင္လာမယ္၊ အေတာ္ေခါင္းခဲစရာ ကိစၥပါကြာ''

''ေလွနံႏွစ္ဘက္နင္းသလိုျဖစ္ ေနၿပီ''

''ဒါေၾကာင့္ Keith Alcorn က ေျပာတာေပါ့ကြာ၊ CXCR4 ကို ပိတ္ဆို႔ရင္ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ ေနာက္ဆက္ တြဲျပႆနာေတြ ကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္း စားထားရမယ္တဲ့''

''ေထာင့္ေစ့ေအာင္ စဥ္းစားရ မယ့္ သေဘာေပါ့ကြာ''

''ေအး၊ ဟုတ္တယ္၊ စဥ္းစားရမယ္''

''တျခား ပါရဂူေတြ ဘာေျပာေသးလဲ''

''Cancer Research UK rSm Senior Science Information Officer တေယာက္ရွိတယ္။ နာမည္က Josephine Querido တဲ့။ သူက ခု သုေတသနကို ႀကိဳဆိုပါတယ္တဲ့။ CXCR5 ဟာ ကင္ဆာတမ်ဳိးနဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေနမွန္းသိ ရတာ တကယ္ကို အသံုးဝင္ ပါတယ္တဲ့။ ကင္ဆာကုထံုးမွာ အသံုးဝင္မယ့္ ေဆးဝါးသစ္ေတြလဲ ေပၚလာႏိုင္လိမ့္မယ္တဲ့''

''ေထာက္ခံတဲ့ သေဘာပဲကြ''

''Querido ကေထာက္ခံတာပါပဲ၊ ေဆးဝါးသစ္ေတြ မေပၚခင္ ကာကြယ္ေရးကို သမား႐ိုးက် နည္းလမ္းနဲ႔ပဲ ဆက္လုပ္ၾကရ မယ္ကြ''

''ဒါဆို တလင္ တမယား စနစ္ကို က်င့္သံုးရမယ္၊ လင္နဲ႔မယား အျပန္အလွန္ သစၥာရွိရမယ္။ အေပ်ာ္အပါး ေရွာင္ၾကဥ္ရ မယ္။ မလိုအပ္ဘဲ ေသြးမသြင္းဘူး၊ မလိုအပ္ဘဲ ေဆးမထိုးရဘူး။ ေဆးမင္ေၾကာင္ မထိုးရဘူး။ မူးယစ္ေဆး မသုံးရဘူး။ တခါသံုး ေဆးထိုးအပ္ေတြ သံုးရမယ္။ အေပ်ာ္အပါး မေရွာင္ႏိုင္ရင္ ကြန္ဒံုးသံုးရမယ္။ ဒါေတြ လိုက္နာသင့္တယ္ကြ''

''ျပည္သူလူထုကို က်ယ္က်ယ္ ျပန္႕ျပန္႕ ပညာေပး စည္း႐ံုးရမယ္''

''ဟုတ္တယ္၊ စည္း႐ံုးရမယ္၊ တဘက္ကလဲ အေပ်ာ္အပါးနဲ႔ စီးပြားရွာရတဲ့ ေနရာေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား အေရးယူ ပစ္ရမယ္''

''ဟုတ္တာေပါ့ကြာ''

ထိုစဥ္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ အတြင္းသို႔ ရန္ကုန္မွ ဧည့္သည္တဦးႏွင့္ ဓာတ္ခြဲမွဴး ကိုညိဳျမင့္တို႔ ဝင္လာ ၾက၏။

''ဆရာလင္း၊ ဒါကဓာတ္ခြဲမွဴး ကိုဥာဏ္အုန္းပါ။ မႏၲေလးကို အလည္လာတာ''

''ေတြ႔ရတာဝမ္းသာပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္အိမ္မွာ တည္းပါ။ ဒီညီမ ေတြကလဲ သူငယ္ခ်င္းေတြပါ၊ သူတို႔ကလဲ ေဖာ္ေရြပါ တယ္''

''ဟုတ္ကဲ့ ေတြ႔ရတာဝမ္းသာပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္က ဘုရားဖူးလာ တာပါ။ ကိုညိဳျမင့္ မိတ္ေဆြပါ''
''လက္ဖက္ရည္ သံုးေဆာင္ပါ။ ၿပီးရင္ ဘုရားႀကီးဖူးရေအာင္လိုက္ပို႔ ေပးမယ္''
''ေက်းဇူးပါပဲဆရာ''

ေအာင္(ေဆး-၁)

ရည္ၫႊန္းခ်က္
BBC News မွ Molecule Struture Offer Clue to HIV and Cancer Treatment ေဆးပညာေဆာင္း ပါးကုိ မွီျငမ္း ကိုးကားပါသည္။

http://www.zaygwet.com မွ