ကေလးစစ္သားစုေဆာင္းမႈ ILO ကိုတိုင္မည္

05 February 2010 ၊ VOA
ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ဖ်ာပံုခရိုင္၊အမာၿမိဳ႕၊ ေအာင္ကုန္းေက်းရြာက အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးတဦးဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက ေက်ာင္း သြားရင္း ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့လို႔ မိဘေတြက စိတ္ပူၿပီး စံုစမ္းတဲ့အခါ ေခ်ျမန္တပ္ရင္းတခုကေန ကေလးစစ္သားအျဖစ္ စုေစာင္းသြား တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးမိဘေတြအေနနဲ႔ ကေလးျပန္ရေရး ကမၻာ့အလုပ္သမားအဖြဲ႔ အိုင္အယ္လ္အိုကို ေတာင္းခံဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ ဒီအေျခအေနကို ေဒၚေမၿငိမ္းက စံုစမ္းတင္ျပထားပါတယ္။

အသက္ ၁၆ ႏွစ္ပဲရွိေသးတဲ့ ေမာင္ေအာင္မင္းသူ ဟာ ဒီဇင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ အမာၿမိဳ႕မွာ ေက်ာင္းတက္ေနရင္းနဲ႔ ေပ်ာက္သြား ခဲ့တာပါ။ ႏွစ္လနီးပါး ေပ်ာက္ေနတဲ့အတြက္ မိသားစုမွာေတာ့ စိတ္ပူပန္ေသာက ေရာက္ေနၾကရပါတယ္။

"က်ေနာ္က က်ေနာ့္သားကို ျပန္ေခၚခ်င္တယ္။ က်ေနာ့္သားေလးက အသက္ ၁၆ ႏွစ္၊ က်ေနာ့္မွာ ရွင္ေတာင္ မျပဳရေသးပါဘူး။ သူ႔ အေမကလည္း က်န္းမာေရးမေကာင္းဘူး၊ ဒီကေလးအတြက္နဲ႔။ သူ႔အစ္မ အႀကီးဆံုးက ႏွလံုးေရာဂါသည္။ အဲဒီ အစ္မအႀကီးဆံုးကို က်ေနာ္တုိ႔ မေျပာရဲဘူး။ ေက်ာင္းတက္ေနတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ လိမ္ထားရတာ။ က်ေနာ့္မွာ လိုက္စရာလည္း ပိုက္ဆံမရွိေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔မွာလည္း လူငွားလုပ္စားရတဲ့အခါကေတာ့ ဒီခရီးကို သြားဖို႔ဆိုတာ တသိန္းေက်ာ္ ႏွစ္သိန္းမပါဘဲနဲ႔ မရဘူး။ ေငြလည္းကုန္ ၿပီ။ လူလည္းေမာေနၿပီ။ အဲဒါေၾကာင့္ အခု ဦးေအးျမင့္ဆီ လာၿပီးေတာ့ အကူအညီ ေတာင္းရတာပါ။"

ေမာင္ေအာင္မင္းသူရဲ႕ အေဖ ဦးလွျမင့္ ေျပာျပသြားတာပါ။ ကေလးေပ်ာက္သြားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အလုပ္သမားအေရးနဲ႔ ကေလးစစ္ သားအေရးေတြ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ ပဲခူးၿမိဳ႕က လမ္းျပၾကယ္ ေရွ႕ေန ဦးေအးျမင့္ကို တိုင္ပင္ၿပီး ကေလးကိစၥကို တိုင္တန္းဖို႔ အတြက္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ ကေလး ေပ်ာက္သြားပံုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေရွ႕ေန ဦးေအးျမင့္က အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။

"ကေလးက ၁၄ ရက္ ၁၂ လ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ေက်ာင္းထဲကေန ေပ်ာက္သြားေတာ့ ဆရာဆရာမေတြက လုိက္ရွာတယ္။ ဆရာဆရာမ စံုစမ္းတဲ့အရ တပ္သား ႏုိင္ေအာင္ နဲ႔ တပ္ၾကပ္ ခင္စိုး တို႔က ေအာင္ကုန္း ေက်းရြာကို ေရာက္ရွိလာတယ္။ တပ္ၾကပ္ ခင္စိုး ကိုယ္ပိုင္နံ ပါတ္ (၇၅၃၆၃၂)၊ တပ္သား ႏုိင္ေအာင္ (၃၉၈၀၂၆)။ တပ္သား ႏုိင္ေအာင္က ေအာင္ကုန္း ေက်းရြာသား။ သူတို႔အမ်ိဳး အသုဘရွိလုိ႔ လာတုန္း ကေလးကို အဲဒီမွာ စည္းရံုးသြားတယ္။ စည္းရံုးသြားၿပီး ကေလးကို ႏွစ္ညသိပ္ၿပီးေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ဘက္ ေခၚသြားတာေပါ့ ဗ်ာ။ မိဘက အဲဒီတပ္ကိုသိေတာ့ သူ႔အေဖ ဦးလွျမင့္ကလုိက္တယ္။ ဟိုေရာက္ေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ကိုေရာက္ေတာ့လည္း ေတြ႔သမွ် လူကလည္း သူတုိ႔စစ္တပ္မွာ ခမ (၆၀၅) ဆိုတာ မရွိဘူးလို႔ ေတြ႔ရာရဲေဘာ္က လိမ္လႊတ္လိုက္တယ္။ ကေလးကို ခုခ်ိန္ထိ အဲဒီတပ္ထဲ မွာ ရွိတယ္ဆိုတာသိေပမယ့္ ျငင္းလႊတ္လိုက္တဲ့အတြက္ မိဘက စိတ္လည္းပ်က္လာၿပီး။ ထပ္သြားဖို႔လည္း မရွိေတာ့တဲ့အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ဆီ ေရာက္လာတာ။"

ျမန္မာစစ္အစိုးရက ကုလသမဂၢနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး ကေလးစစ္သားျပႆနာကို ေျဖရွင္းေနတယ္လို႔ ဆိုေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ကေလး ေတြကို စစ္သားေတြအျဖစ္ စုေစာင္းတဲ့ျပႆနာေတြ ရွိေနဆဲပဲလုိ႔ ဦးေအးျမင့္က ေျပာပါတယ္။

"အခု ၂၀၁၀ ထဲမွာဆိုရင္ ပဲခူးၿမိဳ႕ အ.ထ.က (၃) ကေပ်ာက္သြားတဲ့ ေမာင္ေ၀ဦးခ်ိဳ ဆိုရင္ ၁ လပိုင္း ၁၄ ရက္ေန႔က ေပ်ာက္တယ္။ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ ျပန္ရတယ္။ မေကြးတုိင္း ေတာင္တြင္းႀကီးၿမိဳ႕ ေအာင္ေဇယ် ရပ္ကြက္က ေမာင္ေက်ာ္မင္းထြန္း ဆိုရင္ ၁၉ ရက္ ၁ လ ပုိင္းက ေပ်ာက္တယ္။ ၃၀ ရက္ေန႔ ၁ လပိုင္းမွာ ျပန္ရတယ္။ အဲဒါက အိုင္အယ္လ္အိုကို တရား၀င္လည္း တိုင္တယ္။ အိုင္အယ္လ္အို က လူႀကီးေတြဆီကို စာနဲ႔တရား၀င္ အေၾကာင္းၾကားတဲ့ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္တယ္။ အရင္ကဆိုရင္ အဲဒီလို အိုင္အယ္လ္အို ကလုပ္ေပး ရင္ ၂ လ၊ ၃ လ အထိ ၾကာတာရွိတယ္။ ၁ လေလာက္ ၾကာတယ္။ အခု ၂၀၁၀ မွာ ေမာင္ေ၀ဦးခ်ိဳ နဲ႔ ေက်ာ္မင္းထြန္း က်ေတာ့ ျပည္ပ အသံလႊင့္ဌာနေတြကေန အသံလႊင့္လိုက္တဲ့အတြက္ လူႀကီးေတြဆီကိုလည္း နားေပါက္တယ္။ ဒီလို ကေလးေခၚသြားတဲ့တပ္ေတြက သူတုိ႔နားေထာင္လို႔ၾကားရင္ ျပန္ပို႔တဲ့အတြက္ ဒါဟာ အသံလႊင့္ဌာနေတြကို ကေလးမိဘေတြကအစ က်ေနာ္တုိ႔ လမ္းျပၾကယ္ေတြက လည္း အားကိုးတယ္။ အသံလႊင့္ဌာနေတြေၾကာင့္ ျပန္အရျမန္တယ္။"

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဓမၼလုပ္အားေပးကိစၥေတြနဲ႔ ကေလးစစ္သားကိစၥေတြကို တုိင္ၾကားဖို႔ အိုင္အယ္လ္အိုအေနနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ထရိတ္ဒါး ဟိုတယ္မွာ ရံုးခန္းတခု ဖြင့္လွစ္ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ျပည္သူလူထု အတြက္ကေတာ့ အဲဒီအထိ သြားေရာက္တိုင္တန္းဖို႔ဆိုတာ အခက္အခဲ၊ ျပႆနာေတြ ရွိေနတုန္းပဲလို႔လည္း ေရွ႕ေန ဦးေအးျမင့္က ေျပာျပသြားပါတယ္။
...