ကမၻာတ၀ွမ္း ပ်ံ႕ႏွ႔ံလာေသာ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားႏွင့္ လူကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈ ၂

ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားပ်ံ႕ႏွံ႔မႈကို အစဥ္အလာတရပ္ပမာ ျပဳမူလုပ္ေဆာင္လာျခင္း
မိသားစုကိုအေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းျဖင့္ ေထာက္ပ့ံေပးႏိုင္ဖို႔အေရးႏွင့္ ဘ႑ာေရးဂယက္မထပဲ မူလရွိ ရင္းစြဲတည္ၿငိမ္မႈအေနအထားတရပ္အျဖစ္ ရွိေနဖို႔ဆိုသည့္အေၾကာင္းျခင္းရာေတြသာ ႏိုင္ငံတကာသို႔ ပ်ံ႕ ႏွံ႔ေရာက္ရွိသြားသည့္ ဖိလစ္ပိုင္လုပ္သားေတြရဲ႕ အသိစိတ္ထဲမွာ ကိန္္းေအာင္းခို၀ပ္ေနတယ္လို႔ ဆိုရလိမ့္ မယ္နဲ႔တူတယ္။ ကုန္လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားကာလအတြင္းတုန္းကေတာ့ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားေတြ ဟာ ႏိုင္ငံျခားဒီဇိုင္းနာေတြရဲ႕ အေကာင္းဆံုးေသာ တံဆိပ္ပါရွိသည့္ အ၀တ္အထည္ကို ဆင္ျမန္း၀တ္ ဆင္ၿပီးသကာလ တိုင္းတပါးမွထုတ္လုပ္ေသာ ကုန္စည္ပစၥည္းေတြကို ေသတၱာႀကီးအတြင္း ထည့္သယ္ ေဆာင္လာျခင္း၊ ႏိုင္ငံတြင္းခၽြတ္ျခံဳက် ဆင္းရဲမြဲ ေတမႈဆိုသည့္ ကူးစက္ေရာဂါေၾကာင့္ ေျမာက္ျမားစြာ ေသာ အႆျပာေငြေၾကးကို လက္၀ယ္ပိုက္ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ေမြးရပ္ဌာေနကို ျပန္ေရာက္လာတတ္ၾက တယ္။

ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား (သို႔) balikbayans (ရပ္ေ၀းေရာက္ ဖိလစ္ပိုင္လူမ်ဳိး) ေတြ ဌာေနျပန္ေရာက္လာ တာနဲ႔ အဂၤလန္၊ ကာတာ၊ အေမရိကန္၊ ေဟာင္ေကာင္ (သို႔) ၾသစေတးလ် အစရွိတဲ့တိုင္းတပါးရပ္ေ၀း အေတြ႔အၾကံဳေတြကို စီကာပတ္ကံုးၿပီး ေမြးရပ္ေျမအေျခခ် ေနထိုင္သူေတြကို ရင္ဖြင့္ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို ေတာ့ပါေရာ။ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းနဲ႔ အိမ္နီးနားခ်င္းေတြကို သူတို႔ရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈဓနအင္အားႏွင့္ လက္ရွိလူမႈ အဆင့္အတန္းသ႐ုပ္ပါ ေျပာင္းလဲသြားသည့္ ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္ရပ္ေတြအျပင္ ၀န္းက်င္သစ္အေတြ႔ အၾကံဳေတြနဲ႔ ၫႇိဳ႕ယူဖမ္းစားသိမ္းသြင္းထားလိုက္ၾကတယ္။ တိုင္းတပါးရပ္ျခားမွာ အလုပ္အကိုင္သြားရွာ ဖို႔ရာအတြက္ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားအေရအတြက္ ႏႈန္းထားတိုးျမႇင့္လာရျခင္း ေနာက္ဆက္တြဲအေၾကာင္း တရားကို ႐ိုးရွင္းစြာေျပာရရင္ေတာ့ မိခင္ဌာေနျပန္လာ၊ လက္ေဆာင္ေတြသယ္လာၿပီးေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် လုပ္ဇာတ္ေလးအနည္းအက်ဥ္းခင္းျပ၊ ဒါဟာဖိလစ္ပိုင္ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားေတြရဲ႕ အစဥ္အလာထံုးတမ္း ဓေလ့လို႔ပဲ ဆိုရမယ္နဲ႔တူတယ္။

ညီရင္းအစ္ကို သားခ်င္းေမာင္ႏွမ၊ တ၀မ္းကြဲေဆြမ်ဳိးနဲ႔ တူ၊ တူမေတြရဲ႕အျမင္မွာေတာ့ သူတို႔လက္၀ယ္ပိုင္ ဆိုင္ထားတဲ့ ဓနေငြေၾကး ပိုင္းဆိုင္ရာ အထိုက္အေလ်ာက္ေအာင္ျမင္မႈရဲ႕ ဗဟိုခ်က္မဟာ တိုင္းတပါးရပ္ ေ၀းဆိုတဲ့ က်ဥ္းေျမာင္းသည့္အယူအဆေၾကာင့္ ဌာေနျပန္ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားေတြဟာ တကယ္တမ္း ေျပာဆိုရရင္ ကမၻာတ၀ွမ္းသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားဦးေရ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေအာင္အဓိကလႈံ႔ေဆာ္ သူေတြျဖစ္ေန တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ျမင္မိသေလာက္ေတာ့ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ အၿမဲဆိုသေလာက္နီးပါး ခၽြတ္ျခံဳက်ယို ယြင္းေနေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ေရြးခ်ယ္မႈေတြ မမွားဘူးလို႔ေတာင္ ဆိုရမယ္နဲ႔တူတယ္။

အစဥ္အလာအေလ့အထ သေဘာကုိယ္ထည္အရကို တိုင္းတပါးရပ္ေ၀းသို႔ က်ား/မ လူငယ္လူရြယ္အား လံုးရဲ႕ အေတြးစိတ္ကူးမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္ကိုင္ဖို႔ရာ တြန္းအားေပးသလို ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ေၾကာင့္ လူ ေမွာင္ခိုကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္သူေတြအတြက္ ပိုမိုအဆင္ ေျပေခ်ာ့ေမြ႔လြယ္ကူသြားေစတာေပါ့။ အ ေစာပိုင္းကာလ ေဖာ္ျပခ်က္ေတြမွာ ထည့္သြင္းပါရွိသည့္အတိုင္း လံုေလာက္ေသာ ဓနေငြ ေၾကးျပည့္စံု ျခင္း အလ်ဥ္းမရွိရင္ အဆင့္ျမင့္ပညာဆက္လက္ဆည္းပူးႏိုင္ဖို႔ရာ အခြင့္အလမ္းအလြန္တရာမွကို ေ၀း ကြာလွသည့္အတြက္ စုစည္းမႈအားလံုးရဲ႕လားရာဆံုခ်က္ဟာ တိုင္းတပါးရပ္ျခားသို႔ အလုပ္အကိုင္ သြား ေရာက္ရွာေဖြလုပ္ကိုင္ေရးဆိုတာ ျဖစ္လာရေတာ့တာပဲ။

ေက်းလက္ေဒသေန မိန္းကေလးေတြကို ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးမွာ (သို႔) တိုင္းတပါးရပ္ျခားမွာ စားပြဲထိုးအလုပ္ (သို႔) စားေသာက္ဆိုင္တြင္းေဖ်ာ္ ေျဖသီဆိုရသည့္အလုပ္ စသည့္အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ေတြေပး မယ္ဆိုတဲ့ ကမ္းလွမ္းခ်က္နဲ႔ လူေမွာင္ခိုကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္သူေတြဟာ ဒိီအားနည္းခ်က္ကိုဆုပ္ ကိုင္ၿပီး ျမႇဴဆြယ္သိမ္းသြင္းျခင္းအလုပ္ကို စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း ျဖစ္တယ္။ အမ်ဳိးသား ေတြ ကို ကမ္းလွမ္းရာမွာေတာ့ စက္႐ံု (သို႔) စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ေကာင္းမြန္သည့္ အလုပ္အကိုင္ ရႏိုင္ေၾကာင္း၊ မိသားစုကို ျပန္လည္ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ရာအတြက္ လံုေလာက္သည့္ ေငြေၾကးအ တိုင္းအတာ ရရွိႏိုင္ေၾကာင္း ကတိက၀တ္ေတြေပးျမဴဆြယ္ၿပီး တကယ့္လက္ေတြ႔ျဖစ္ရပ္မွာေတာ့ အ တင္းအက်ပ္ဖိအားေပးခိုင္းေစ၍ ျပည့္တန္ဆာအျဖစ္သို႔သြတ္သြင္းျခင္း၊ အိမ္တြင္းအမႈကိစၥရပ္ေတြကို ေက်းကၽြန္သဖြယ္ျပဳမူခိုင္းေစျခင္း၊ အဓမၼလုပ္အားေပးခိုင္းေစျခင္း (သို႔) အျခားေသာအလြဲသံုးစား ေခါင္း ပံုျဖတ္ျခင္း အစရွိသည့္ ဆိုးရြားဖြယ္ျဖစ္ရပ္ေတြသာ ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႔ၾကရတယ္။

ႏိုင္္ငံတကာသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားပ်ံ႕ႏွ႔ံရျခင္း၏ အဓိကလက္သည္တရားခံဟာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈဆိုသည့္ ရင္းခံအေၾကာင္းတရားသာျဖစ္ၿပီး ပညာေရနိမ့္က်သည့္ က်ား/မႏွင့္ လူငယ္လူရြယ္ေတြဟာ တိုင္းတပါး ရပ္ျခားသို႔စြန္႔စားသြားေရာက္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ျပဳလိုၾကတာကလည္း သက္၀င္ယံုၾကည္လာျခင္း ႏွင့္ အရပ္တပါးမွလႊဲေျပာင္းသည့္ ဓနအင္အားစုႏွင့္ ျပည္ေတာ္ျပန္ေတြရဲ႕ လုပ္ၾကံဖန္တီးထားသည့္ လုပ္ ဇာတ္ေတြကိုၾကားရဖန္မ်ားလာ၍ သက္၀င္ယံုၾကည္လာရျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။


စီးပြားေရးဆိုင္ရာ မေျပလည္မႈရင္းခံအေၾကာင္းတရား
၂၀၀၃ ခုႏွစ္အတြင္း တိုင္းျပည္ရဲ႕ပို႔ကုန္ ၂၀.၆% သြင္းကုန္ ၁၉.၄%ႏွင့္ညီမွ်သည့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇.၆ ဘီလီယံဟာ တို္င္းတပါးရပ္ေ၀းမွ လႊဲေျပာင္းေပးပို႔သည့္အတြက္ ဖိလစ္ပိုင္စီးပြားေရးရဲ႕ အဓိကအ ခန္းက႑ေနရာမွာ တည္ရွိေနျခင္း၊ ႏိုင္ငံျခားေငြျဖင့္ လႊဲေျပာင္းေပးပို႔လာသည့္အတြက္ ခြဲေ၀သံုးစြဲမႈအ ေပၚမူတည္ၿပီး တိုင္းျပည္စီးပြားေရး သန္စြမ္းအားေကာင္းလာႏိုင္သလို ျပည္တြင္းအလုပ္အကိုင္ အခြင့္အ လမ္းႏွင့္ စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုေတြကိုလည္း တိုးျမႇင့္တည္ေဆာက္လာႏိုင္သည့္အတြက္ အခရာက်အေရးပါ သည့္အျပင္ လူေမွာင္ ခိုကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈ လုပ္ငန္းကိုလည္း တြန္းအားေပးေနသလို ျဖစ္လာ တယ္။

လူေမွာင္ခိုကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈ အျမစ္တြယ္ရစ္က်န္ေနရျခင္းက ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲမြဲေတ ခၽြတ္ျခံဳက်မႈနဲ႔ မ်ားျပားႀကီးမားလွတဲ့ လူအားလံုးရဲ႕စိတ္ကူးအေတြးထဲမွာ တိုင္းတပါးရပ္ျခားသြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ရင္ျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားေငြရရွိႏိုင္မယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၊ ဌာေနျပန္ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားေတြ သယ္ ေဆာင္လာတဲ့ မ်ားျပားလွသည့္ဓနေငြေၾကးဟာ တိုင္းျပည္တြင္းတစံုတရာေသာ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကိုအေထာက္အ ကူျပဳျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီးေပးႏိုင္ျခင္း၊ လူေနမႈအဆင့္အတန္းျမင့္မားလာျခင္း၊ ဆင္းရဲမႈႏွဳန္းထား ေလ်ာ့ပါးသြားျခင္းအစရွိသည့္ လစ္ဟာမႈကြက္လပ္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ျခင္းအေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူူ၍ လူေမွာင္ခိုကုန္ကူးသူေတြ တစခန္းထ အျမစ္တြယ္လာျခင္း ျဖစ္တယ္။ တကယ္လို႔ မ်ား လြႊဲေျပာင္းေပးပို႔ေငြေတြေၾကာင့္သာ ေဒသတြင္းစီးပြားေရတိုးတက္ျမင့္မားလာေအာင္ စြမ္းေဆာင္ၿပီး အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ဖန္တီးေပးႏိုင္ျခင္းႏွင့္ လုပ္အားခေတြျမင့္တက္ေပးႏိုင္ၿပီဆိုရင္ ဖိလစ္ပိုင္ ႏိုင္ငံရဲ႕ နယ္စပ္မ်ဥ္းတေလွ်ာက္ ယေန႔ေခတ္ခါသမယ ေက်းကၽြန္ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈ လမ္း ေၾကာင္းကို အျမစ္ျဖတ္ႏိုင္ဖို႔ရာ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္တယ္။

လက္ရွိကာလ အေနအထားတရပ္မွာေတာ့ လူကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈကို ေအာက္ေျခကေန အျမစ္ ျဖတ္ရွင္းလင္းဖို႔ရာ ႀကိဳးစားအားထုတ္ေနၾကေလရဲ႕။ ပမာအေနနဲ႔ျပရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေက်းကၽြန္ဘ၀ သားရဲတြင္းဆင္းသက္္ခဲ႔ရသူေတြကို အစိုးရစီမံခ်က္ေတြျဖင့္ ကယ္ဆယ္ျခင္း (သို႔) အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ေထာက္ပံ့အကူညီေပးမႈျဖင့္ ယာယီစတည္းခ်နားခိုဖို႔ရာအတြက္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ ေပးျခင္းႏွင့္ တိုင္ပင္ႏွီးေႏွာအၾကံဥာဏ္ေပး ေဆြးေႏြးမႈေတြျပဳလုပ္ျခင္း (သို႔) တရားဥပေဒထံုးတမ္း အ စဥ္အလာအတိုင္း လူေမွာင္ခိုကုန္ကူးသူေတြကို စီရင္ဆံုးျဖတ္ဖို႔ကိုဆိုလိုျခင္းျဖစ္တယ္။ သားေကာင္ဘ၀ သက္ဆင္းက်ေရာက္သူေတြကို ျပန္လည္ထူေထာင္ဖို႔ရာအတြက္ ကမ္းလွမ္းႀကိဳဆိုျခင္းႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႔အ စည္းအတြင္း သဟဇာတျဖစ္ဖို႔ရာအတြက္ ေထာက္ပ့ံကူညီမႈေတြလုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ ဒီတုန္႔ျပန္ လုပ္ ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ဆန္းစစ္အကဲျဖတ္ရမွာျဖစ္တယ္။ လူေမွာင္ခိုကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈကို တိုက္ ဖ်က္ရာ၀ယ္ ဘက္ေပါင္း စံုမွ ခ်ဥ္းကပ္ေျဖရွင္းအေျဖရွာရမွာ ျဖစ္တယ္။ ျပႆနာရပ္မႈခင္းမေပၚ ေပါက္ ခင္ကတည္းက လူကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်လႈပ္ရွားျပဳမူေဆာင္ရြက္ ခ်က္ေတြကို ရွင္းလင္းတင္ျပေျပာဆိုထားရမွာ ျဖစ္တယ္။

ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ စီမံခ်က္ေတြမွာျဖင့္ မ်ားစြာလွေသာ လူဦးေရထုႀကီးကို လူ ေမွာင္ခို ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈအႏၲရာယ္ႏွင့္ ဆက္ႏြယ္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ျပည့္စံု လံုေလာက္စြာျဖင့္ ရွင္းလင္းတင္ျပထားႏိုင္မွသာလ်င္ တန္ျပန္ကူညီႏိုင္မွာျဖစ္ေသာ္ျငား ခၽြတ္ျခံဳက်ေန သည့္ စီးပြားေရးႏွင့္ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႔ေနရသည့္အတြက္ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားေတြကို ေဖ်ာင္းဖ်နားခ်ျခင္း ငွာေတာ့ မစြမ္းသာဘူးလို႔ဆိုရမွာပဲ။ ဒီအႏၲရာယ္စက္ကြင္းထဲက်ေရာက္ခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး ေတြအေနျဖင့္ အေလးထားဂ႐ုစိုက္တယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ သူတို႔ရဲ႕မိသားစုကို ဘ႑ာေရးအရ ေထာက္ပံ့ ကူညီဖို႔ရာလိုအပ္သည့္အတြက္ သေဘာထားေျပာင္းလဲဖို႔ကေတာ့ မလြယ္ဘူးလို႔ဆိုရမွာပဲ။ ေကာင္းမြန္ ျပည့္စံုတဲ့ ဘ၀ေတြမွာရွင္သန္ရပ္တည္ခ်င္တဲ့ သူတို႔ရဲ႕စိတ္ကူးကိုေျပာင္းလဲျခင္းငွာ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ဘူး။ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ဖို႔ရာအတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြထက္စာရင္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ခ်က္က က်ေနာ္ တို႔ ဘ၀အတြက္ပိုအေရးပါတယ္လို႔ ဆိုရမွာပဲ။

ဆက္ရန္…

Reference: The Human Trafficking Project
International Labor Migration & Human Trafficking
Monday, August 06, 2007

Sources: Labor Mobility and East Asian Integration
Siow Yue CHIA
Singapore Institute of International Affairs
Asian Economics Policy Review (2006) 1, 349-367
The Economics Impacts of International Migration: A Case Study on the Phillippines
Tereso Tulla, Jr., Michael Angelo Cortez, Edward See
Center for Business and Economics Research and Development
De La Salle University-Manila, Philippines